Thị trường chứng khoán quốc tế luôn tiềm ẩn nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trên toàn thế giới. Tuy nhiên, song hành với những cơ hội này là sự xuất hiện ngày càng tinh vi của các chiêu trò lừa đảo, khiến không ít nhà đầu tư “tiền mất tật mang”. Dưới đây là những phân tích chi tiết 7+ thủ đoạn lừa đảo điển hình mà các nhà đầu tư cần đặc biệt cảnh giác, giúp nhận diện và phòng tránh rủi ro khi đầu tư.
Giả mạo trang web chính thống của công ty tài chính uy tín
Một trong những chiêu trò lừa đảo phổ biến nhất trong thị trường chứng khoán quốc tế là giả mạo trang web chính thống của các công ty tài chính uy tín. Kẻ lừa đảo sẽ tạo ra các trang web giả mạo có giao diện và nội dung tương tự như trang web thật, nhằm đánh lừa nhà đầu tư.
Họ sẽ sử dụng tên miền tương tự, logo và thậm chí cả thông tin liên hệ giống với công ty thật để tạo sự tin tưởng. Khi nhà đầu tư truy cập vào trang web giả mạo và tiến hành giao dịch, kẻ lừa đảo sẽ chiếm đoạt tiền của họ.
Một ví dụ điển hình về chiêu trò này là vụ lừa đảo của trang web giả mạo công ty tài chính nổi tiếng Charles Schwab. Năm 2020, một trang web giả mạo có tên miền tương tự như trang web chính thức của Charles Schwab đã xuất hiện.
Trang web này có giao diện giống hệt và cung cấp các dịch vụ tài chính tương tự. Nhiều nhà đầu tư đã bị lừa và chuyển tiền vào tài khoản của kẻ lừa đảo, tưởng rằng họ đang giao dịch với công ty Charles Schwab thật.
Vụ việc này cho thấy tầm quan trọng của việc kiểm tra kỹ tên miền và thông tin liên hệ trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch tài chính nào.
Hứa hẹn lợi nhuận cao bất thường
Một chiêu trò lừa đảo khác mà nhà đầu tư cần đề phòng là những lời hứa hẹn về lợi nhuận cao bất thường. Kẻ lừa đảo thường quảng cáo về các khoản đầu tư “siêu lợi nhuận” với tỷ suất sinh lời vượt trội so với thị trường.
Họ sẽ sử dụng các thuật ngữ hấp dẫn và đưa ra những con số lợi nhuận khủng để thu hút nhà đầu tư. Tuy nhiên, trong thực tế, những khoản đầu tư này thường là các dự án không có giá trị hoặc thậm chí là không tồn tại.
Vụ lừa đảo của Bernard Madoff là một ví dụ nổi tiếng về chiêu trò này. Madoff, một nhà quản lý quỹ đầu tư nổi tiếng tại Mỹ, đã hứa hẹn với các nhà đầu tư về lợi nhuận ổn định và cao hơn nhiều so với thị trường.
Ông ta thu hút hàng tỷ đô la từ các nhà đầu tư, bao gồm cả các tổ chức tài chính lớn và các cá nhân giàu có. Tuy nhiên, sau nhiều năm hoạt động, sự thật đã bị phơi bày: Madoff không hề đầu tư tiền của nhà đầu tư mà chỉ sử dụng tiền của người đầu tư mới để trả cho người đầu tư cũ theo mô hình Ponzi. Vụ lừa đảo này gây thiệt hại lên tới 64,8 tỷ đô la và là một trong những vụ lừa đảo tài chính lớn nhất trong lịch sử.
Yêu cầu chuyển tiền trước khi giao dịch (phí đăng ký, phí tham gia, tiền ký quỹ)
Một dấu hiệu cảnh báo về các chiêu trò lừa đảo chứng khoán là yêu cầu chuyển tiền trước khi giao dịch. Kẻ lừa đảo thường yêu cầu nhà đầu tư chuyển một khoản phí đăng ký, phí tham gia hoặc tiền ký quỹ trước khi được phép giao dịch.
Họ sẽ đưa ra nhiều lý do để thuyết phục nhà đầu tư chuyển tiền, như để mở tài khoản, để được hưởng ưu đãi đặc biệt, hoặc để đảm bảo an toàn cho khoản đầu tư. Tuy nhiên, sau khi nhận được tiền, kẻ lừa đảo sẽ biến mất cùng với số tiền đó và nhà đầu tư sẽ không thể liên lạc được với họ nữa.
Công ty Banc de Binary từng quảng cáo về dịch vụ giao dịch quyền chọn nhị phân (binary options) và yêu cầu nhà đầu tư chuyển tiền ký quỹ trước khi giao dịch.
Họ hứa hẹn lợi nhuận cao và đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn. Tuy nhiên, sau khi nhà đầu tư chuyển tiền, họ phát hiện ra rằng không thể rút tiền từ tài khoản và mất hoàn toàn số tiền đã đầu tư. Công ty Banc de Binary đã bị các cơ quan quản lý tài chính ở nhiều quốc gia cảnh báo và xử phạt vì hành vi lừa đảo.
Lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nhà đầu tư mới
Kẻ lừa đảo thường nhắm vào những nhà đầu tư mới, những người có ít kinh nghiệm và kiến thức về thị trường chứng khoán. Họ sẽ lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nhà đầu tư để quảng cáo về các khoản đầu tư “đảm bảo sinh lời” hoặc “không thể thua lỗ”.
Bên cạnh đó, những người này còn sử dụng các thuật ngữ chuyên môn, giải thích một cách mơ hồ về cơ chế đầu tư và hứa hẹn lợi nhuận cao để dụ dỗ nhà đầu tư. Nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm có thể dễ dàng tin tưởng và đầu tư vào các dự án này mà không hiểu rõ về rủi ro và cơ chế hoạt động thực sự.
Một ví dụ về việc lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nhà đầu tư là vụ lừa đảo của công ty WinCapita Club. Công ty này quảng cáo về một phần mềm giao dịch tự động có thể sinh lời lên tới 400% mỗi năm.
Họ tổ chức các hội thảo và sự kiện để thu hút nhà đầu tư, đặc biệt là những người mới tham gia thị trường. WinCapita Club hứa hẹn rằng nhà đầu tư chỉ cần đầu tư tiền và phần mềm sẽ tự động giao dịch sinh lời mà không cần bất kỳ kiến thức hay kinh nghiệm nào. Tuy nhiên, đây chỉ là một trò lừa đảo và nhà đầu tư đã mất trắng số tiền đầu tư của mình.
Tự nhận là công ty/sàn chứng khoán quốc tế, đại diện sàn giao dịch nước ngoài
Một chiêu trò lừa đảo khác mà nhà đầu tư cần cảnh giác là khi một công ty tự nhận là công ty/sàn chứng khoán quốc tế hoặc đại diện cho sàn giao dịch nước ngoài.
Kẻ lừa đảo sẽ sử dụng danh tiếng và uy tín của các sàn giao dịch quốc tế nổi tiếng để thu hút sự tin tưởng của nhà đầu tư. Họ tuyên bố rằng họ là đại diện chính thức hoặc có quan hệ đối tác với các sàn giao dịch lớn như NYSE, NASDAQ, hoặc LSE. Tuy nhiên, trong thực tế, những đối tượng này không có bất kỳ mối liên hệ nào với các sàn giao dịch này và chỉ sử dụng danh tiếng của họ để lừa đảo.
Trước đây, công ty Upton & Co tự nhận là một công ty môi giới chứng khoán quốc tế và tuyên bố có quan hệ đối tác với nhiều sàn giao dịch lớn trên thế giới. Họ cung cấp dịch vụ giao dịch forex và hứa hẹn lợi nhuận cao.
Tuy nhiên, sau khi nhà đầu tư chuyển tiền vào tài khoản, họ phát hiện ra rằng không thể rút tiền và mất toàn bộ số tiền đầu tư. Điều tra sau đó cho thấy Upton & Co không hề có giấy phép hoạt động hợp pháp và không có bất kỳ quan hệ nào với các sàn giao dịch quốc tế như họ đã tuyên bố.
Kêu gọi đầu tư qua mạng xã hội, điện thoại trực tiếp
Kẻ lừa đảo thường sử dụng các kênh truyền thông như mạng xã hội và điện thoại trực tiếp để tiếp cận và kêu gọi nhà đầu tư. Họ tạo ra các trang và nhóm trên mạng xã hội, đăng tải thông tin về các cơ hội đầu tư hấp dẫn và lợi nhuận cao. Họ cũng sử dụng quảng cáo trực tuyến và tin nhắn trực tiếp để tiếp cận nhà đầu tư.
Ngoài ra, kẻ lừa đảo còn gọi điện thoại cho nhà đầu tư, giới thiệu về các khoản đầu tư “độc quyền” và thúc giục nhà đầu tư ra quyết định nhanh chóng. Họ tạo áp lực và không cho nhà đầu tư thời gian suy nghĩ hay tìm hiểu kỹ lưỡng.
Hình thức lừa đảo này đã từng gặp trước đây trong vụ việc của nhóm Profitable Sunrise. Nhóm này sử dụng mạng xã hội và email để quảng cáo về một khoản đầu tư sinh lời cao, lên tới 2,7% mỗi ngày.
Họ tuyên bố rằng tiền của nhà đầu tư sẽ được sử dụng để cho các doanh nghiệp vay với lãi suất cao, từ đó tạo ra lợi nhuận. Profitable Sunrise cũng sử dụng mạng lưới người giới thiệu để mở rộng và thu hút thêm nhà đầu tư. Tuy nhiên, đây chỉ là một mô hình Ponzi, và khoản tiền của nhà đầu tư không hề được đầu tư như quảng cáo.
Khi số tiền đầu tư mới không đủ để trả cho nhà đầu tư cũ, Profitable Sunrise đã sụp đổ và gây thiệt hại cho hàng ngàn nhà đầu tư.
Hướng dẫn mở tài khoản, nạp tiền qua website/app do chúng điều hành
Một chiêu trò lừa đảo tinh vi khác là khi kẻ lừa đảo hướng dẫn nhà đầu tư mở tài khoản và nạp tiền qua các website hoặc ứng dụng do chính chúng điều hành. Họ tạo ra các nền tảng giao dịch giả mạo, có giao diện chuyên nghiệp và tính năng tương tự như các sàn giao dịch thực tế.
Kẻ lừa đảo sẽ hướng dẫn nhà đầu tư đăng ký tài khoản, xác minh danh tính và nạp tiền vào tài khoản. Tuy nhiên, sau khi nhà đầu tư nạp tiền, họ sẽ phát hiện ra rằng không thể rút tiền hoặc thực hiện giao dịch. Kẻ lừa đảo sẽ chiếm đoạt số tiền đó và biến mất.
Một ví dụ về chiêu trò này là vụ lừa đảo của sàn giao dịch giả mạo Forex Brokerage. Đây là một website và ứng dụng di động được thiết kế tinh vi, mô phỏng giao diện và tính năng của các sàn giao dịch forex thực tế.
Forex Brokerage quảng cáo về spread thấp, đòn bẩy cao và hoa hồng hấp dẫn. Họ yêu cầu nhà đầu tư mở tài khoản, cung cấp giấy tờ tùy thân và nạp tiền để bắt đầu giao dịch. Tuy nhiên, sau khi nạp tiền, nhà đầu tư không thể rút tiền hoặc thực hiện bất kỳ giao dịch nào. Forex Brokerage chỉ là một sàn giao dịch giả mạo được tạo ra với mục đích duy nhất là lừa đảo và chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư.
Can thiệp, thao túng giá trên ứng dụng để chiếm đoạt tiền
Một chiêu trò lừa đảo khác liên quan đến việc can thiệp và thao túng giá trên các ứng dụng giao dịch do kẻ lừa đảo điều hành. Sau khi nhà đầu tư mở tài khoản và nạp tiền vào ứng dụng, kẻ lừa đảo sẽ sử dụng các phần mềm hoặc thuật toán để thao túng giá của các tài sản tài chính.
Họ tạo ra các biến động giá giả, khiến nhà đầu tư tin rằng họ đang kiếm lời hoặc thua lỗ. Khi nhà đầu tư quyết định rút tiền, kẻ lừa đảo sẽ đưa ra các lý do như lỗi hệ thống, bảo trì hoặc yêu cầu thêm phí để trì hoãn việc rút tiền. Trong thời gian đó, họ sẽ chiếm đoạt số tiền của nhà đầu tư.
Ví dụ: Ứng dụng CryptoKings cho phép nhà đầu tư mua và bán các loại tiền điện tử phổ biến như Bitcoin, Ethereum và Litecoin. Tuy nhiên, sau khi nhà đầu tư nạp tiền vào ứng dụng, giá của các loại tiền điện tử bắt đầu biến động một cách bất thường. Nhà đầu tư thấy tài khoản của mình tăng lên nhanh chóng và quyết định rút tiền. Tuy nhiên, CryptoKings liên tục đưa ra các lý do để trì hoãn việc rút tiền, như lỗi hệ thống hoặc yêu cầu xác minh thêm. Sau một thời gian, ứng dụng hoàn toàn ngừng hoạt động và nhà đầu tư mất toàn bộ số tiền đã nạp vào.
Để tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo chứng khoán quốc tế, nhà đầu tư cần nâng cao cảnh giác và thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Luôn kiểm tra kỹ lưỡng thông tin và giấy phép hoạt động của các công ty và sàn giao dịch.
Không nên tin vào những lời hứa hẹn về lợi nhuận cao bất thường và không chuyển tiền trước khi giao dịch. Nhà đầu tư cũng cần tìm hiểu kỹ và nâng cao kiến thức đầu tư của mình, tránh đầu tư vào những sản phẩm hay dịch vụ mà mình không hiểu rõ.
Đồng thời, chỉ nên sử dụng các sàn giao dịch và ứng dụng uy tín lâu năm có tên tuổi trên thị trường tài chính như sàn XTB, Exness, XM… những sàn giao dịch này có giấy phép hoạt động hợp pháp và được các cơ quan quản lý tài chính công nhận. Có như vậy nhà đầu tư mới bảo vệ được tài sản của mình và tránh xa các chiêu trò lừa đảo trên thị trường chứng khoán quốc tế.
